Tijd heeft mijn interesse en ik wilde er een keer over schrijven, maar wist niet hoe. Ergens diep van binnen weet ik dat tijd niet bestaat maar hoe iets te verklaren dat niet bestaat? Gelukkig, zoals vaak zo niet altijd in het leven komt er een oplossing. Al is dat anders dan je verwacht. Afgelopen weekend was ik kijken naar de expositie van Frits Jonker. Er was veel moois te zien en allemaal perfect uitgevoerd. Terwijl ik rondkeek viel mijn oog op een dun boekje, “Het idee van de eeuwige wederkeer”, getiteld. Ik breng het woord wederkeer in verband met Nietzsche en heb het boekje gekocht en in korte tijd gelezen.

Frits is vooral geïnspireerd geraakt dit boekje te schrijven door de ideeën van Ouspensky en films over wederkeer. Ik heb ooit een klein boekje van Ouspensky gelezen. Het enige voorbeeld van een film die ik zelf gezien heb is Groundhog Day, ook één van mijn favoriete films, die ik in de jaren negentig keer op keer bekeken heb. Eeuwige wederkeer is het idee dat alles er al is en vaststaat en dat de mens daarin eeuwig is en het product én de producent is van verleden, heden en toekomst. Er is geen tijd, er is alleen bewustzijn. Tijd is een illusie die behoort in de categorie van het menselijk lichaam dat slapende is, droomt dus. En ook een illusie is op de schaal van wat eeuwig is. Materie is een tijdgebonden manifestatie. Wat er toe doet is bewustzijn.

Bewustzijn is iets anders dat mij bezighoud. Het idee hier is dat het bewustzijn de ziel is van het leven en dat de ziel eeuwig is, niet door reïncarnatie in opeenvolgende levens maar door je bewust te zijn van je ziel en het feit dat het leven van alle tijden is, ook op dit ene moment. Je bent je ziel indien je je daar van bewust bent (geworden) en je bent de uit onder andere India bekende slang, die in zijn staart bijt, de Ouroubouros. Frits merkt daar over op dat de slang zichzelf uit zijn mond creëert, gezien in het licht van zijn idee van de eeuwige wederkeer een juiste constatering. De slang dat ben jij, zo vervolgt hij, van geboorte tot dood, maar het lichaam slaapt en is tijdelijk. Geboorte en dood zijn één en hetzelfde moment, de ervaring van beweging (door tijd) is een illusie. Het resultaat is dat net als in de film Groundhog day, dat je je eigen leven kan vormgeven en perfectioneren doordat je steeds opnieuw hetzelfde moment beleeft. Je geeft de informatie over hoe het nu met je gaat door aan je in het verleden en in je toekomst levende ik. Jouw ik nu, is dan het stemmetje dat je hoort in je hoofd ergens in het verleden of het stemmetje van de toekomst dat je nu goede raad geeft.

Ik raad je aan dit boekje, met een helder en duidelijk betoog, te lezen. Het idee van de eeuwige wederkeer is echt een opluchting, een bevrijd zijn door bewustzijn van de illusie van alledag. Het is mogelijk iets van je leven te maken, te doen waar jíj zin in hebt.