Filosofie

Als man – de liefde van vrouwen is voor zover deze afwijkt van zo’n ander kaliber, dat ik deze hier graag buiten beschouwing laat – heb je nog steeds meerdere keuzes in de westerse wereld, om de liefde die je hebt te richten op verschillende doelen. Daarbij leert de ervaring dat het liefhebben van meerdere voorwerpen of onderwerpen al gauw tot onoverbrugbare spanningen leidt. Enerzijds omdat passies vaak een enorme hoeveelheid tijd, energie en concentratie vragen. Anderzijds omdat het object of voorwerp van de liefde meestal geen genoegen neemt met een gedeelde , laat staan tweede plaats.

Wat zijn dan die keuzes? Laten we volledigheidshalve beginnen met de meest superficiële zoals geld, carrière en bezittingen om het bezitten. Een man kan echter ook gegrepen worden door een interesse wat dan soms uitmondt in passie voor kunst, wetenschap, muziek of sport. Dit leidt vaak al als vanzelf tot een wat monomane instelling. Echter, een man kan ook totaal in beslag worden genomen door de liefde voor een vrouw of tot God. Hierin blijken zich  ook weer verschillende mogelijkheden voor te doen. Ik zou hier niet direct willen spreken van keuzes, al wordt het dat uiteindelijk wel wanneer de onderhavige liefde zich nestelt in het hart of brein van de man in kwestie.

Een man zijn liefde voor een vrouw of man kan seksueel ingegeven zijn, of een andere uiterlijke reden bezitten. Hij kan dan zelfs besluiten zich voorgoed of zo lang mogelijk aan die ene vrouw te binden in een huwelijk. Deze liefde is er een die we werelds zouden kunnen noemen. Op internet zag ik een definitie van hoofse liefde die dit als kenmerk omschreef. De hoofse liefde is mijn inziens een heel andere en wel een liefde die hier vooral bekend is uit de middeleeuwen en toen ook zijn hoogtijdagen leek te beleven.

De hoofse liefde van een man is mijns inziens de liefde tot een vrouw – ik ben nog nooit hoofse liefde van man tot man tegengekomen, of het moet de Griekse eros zijn –  ontdaan van de meer aardse belevingen. Het was de liefde van een ridder voor een, vaak getrouwde jonkvrouw. Het object van de  liefde is bij voorkeur om een of meerdere reden enigszins of totaal onbereikbaar. Het, noodzakelijkerwijze soms, afzien  van de seksuele component van de liefde, of in ieder geval de coïtus brengt een verhoogde, gekanaliseerde en gesublimeerde libido met zich mee die uiteindelijk alle niveaus waarop deze liefde zich afspeelt penetreert en of assimileert. Deze liefde kent natuurlijk vele conventies , maar wat toch wel het meest opvalt is de hoegenaamd onbaatzuchtigheid ervan, al vermoed ik dat ook daar grenzen aan zitten. Deze liefde komt vooral tot ons, gewone stervelingen, in een schier onuitputtelijke hoeveelheid poëzie, door vele eeuwen heen. Bekende dichters zijn natuurlijk William Shakespeare en sir Philip Sydney, maar eer zijn er teveel om op te noemen. Bekend zijn natuurlijk de verhalen over  Tristan en Isolde, Romeo en Julia en Lancelot en Guinevere. Dichten is natuurlijk dé kunstzinnige uiting van passie door liefde. Zie ook bijvoorbeeld het Hooglied van Salomo en de Psalmen van Koning David.

De liefde tot God en Zijn liefde lijken zich meestal op een heel ander niveau af te spelen. Het is een liefde die net als alle andere vormen wereldwijd verbreid is, al zal menigeen daar anders over denken, omdat zijn of haar God de enige is en niet gedeeld kan worden met een volk of religie met een andere naam. Anderzijds is de gedachte dat God niet bestaat alom tegenwoordig. De liefde tot God is enerzijds de profane, die van de gemeente of kudde en anderzijds de sacrale van priesters en de vele andere hoedanigheden van ingewijden. Bekend voorbeeld van alles opofferende liefde tot God is natuurlijk de Bijbelvertelling van Johannes de Doper en zijn devotie, wat ook liefde is, tot Jezus. Deze liefde gaat eveneens met grote offers gepaard, al is het offer hier waar het om draait en niet het gevolg van de liefde zoals bij bijvoorbeeld hoofse liefde. Het offer dat Jezus bracht is een voorbeeld tot waar ultieme liefde toe kan leiden. Om reden van beknoptheid wil ik het hier even bij laten., maar ik hoop hier op terug te komen.

Read more

Een groep wordt omschreven als een verzameling van twee of meer personen die met elkaar omgaan omdat zij zichzelf of een deel van zichzelf in elkaar herkennen of omdat zij een gemeenschappelijk doel nastreven. Niet onbelangrijk is de idee of het gevoel bij de groep te horen en door haar geaccepteerd te worden. De groep als geheel heeft een identiteit in haar perceptie en in de perceptie van de anderen buiten de groep.

Deel hebben aan een groep wordt door de groep zelf, maar ook in het algemeen gezien als het hoogste goed. Het opereren met als oogmerk het gemeenschappelijke doel en samen gaan voor dat doel en daarvoor offers brengen wordt gezien als karakter vormend.

Een voetbal team is misschien een mooi voorbeeld. Een team wordt wel omschreven als de hechte samenwerking van een geheel waarbinnen de kwaliteiten van de, in dit geval individuele spelers, gewaardeerd worden voor wat ze zijn, als nut voor het grotere geheel en het streven van de groep, het team. Wat samenvalt met zoveel mogelijk wedstrijden winnen en zo hoog mogelijk in de competitie waarin men speelt eindigen, in ieder geval wanneer er sprake is van betaald voetbal.

In onze collectieve maatschappij is het individu ondergeschikt aan het belang van de staat, kerk, vereniging of het bedrijf waarbinnen men zich, onverhoopt soms, mag bevinden. Voor andersdenkenden is niet of nauwelijks plek. Een eigen standpunt innemen of visie ontwikkelen wordt al gauw als bedreigend voor het collectief ervaren en moet toch eigenlijk wel de kop in worden gedrukt. Goedschiks of kwaadschiks. Ook binnen een vriendkring zie je deze dynamiek.

Een werkelijk authentieke persoonlijke individuele ontwikkeling is een zich losscheuren van de omgeving of het web waarin men zich bevindt. Het is een strijd die nooit gestreden lijkt en een eenzame weg, wanneer men zich niet bevindt in een groep gelijkgestemde individuen.

Veel mensen in deze tijd hebben een aangeboren gen lijkt het wel voor saamhorigheid en het ondergeschikt maken van de eigen belangen, de individuele ontwikkeling in dit geval, en zijn bereidt zich vergaande te conformeren aan de heersende mores. In ieder geval tot de bom een keer barst. Soms blijkt het genoeg te zijn en maakt iemand of een groep zich los van het grotere geheel, wat kan leiden tot kafkaiaanse situaties met soms ernstige, bedreigende, situaties. Niet in de laatste plaats voor de opstandeling(en).

Het ideaal van de groep, de vrijheid van allen of in ieder geval het grotere of hogere algemeen belang kan dus ook als zeer benauwend, onvrij en beperkend worden ervaren. Het grotere goed ligt echter voor sommige, zo niet velen, toch in het nastreven van persoonlijke idealen, al dan niet binnen of buiten het geheel van conventies of door anderen overeengekomen afspraken. Het lijkt of het ideaal van de groep langzaam afbrokkelt of dat de Inclusiviteit van groepen steeds beperkter wordt.

Read more

Verlangen dan, is in mijn geval nog al eens óf de wortel van hebzucht óf de spruit ervan en leidt bedroevend vaak tot frustraties en uiteindelijk woede. Ik bedoel dit niet in het licht van de dualistische morele gespletenheid van het westerse denken, maar als ervaringsfeit. Ik ken zowel materialistische verlangens als geestelijke/spirituele verlangens. Het zijn verborgenheden die lokken.

Het is het ervaren dat er iets ontbreekt. Een gedachte, een object, een idee of voorwerp wordt ineens ontzettend belangrijk en mag en kan niet gemist worden. Ik moet en zal het hebben en het liefst direct. De wens moet vervuld worden of deze nu binnen het bereik ligt of niet, maakt niet uit. Het lijkt wel of er een bewustzijnsvernauwing plaats vindt, alsof ik blind word voor al het andere dat er wel is. Niets is meer belangrijker dan het object, de persoon of de idee waar het verlangen naar uit gaat. Zelfs het gevoel speelt een rol. Was ik eerst nog blij en of tevreden, met het nieuwe inzicht is dat alras verdwenen.

Er zijn verschillende verlangens. Zo zijn er seksuele, materiële, spirituele en  religieuze verlangens bijvoorbeeld. Komen zij allemaal uit dezelfde bron, hetzelfde (on)genoegen voort of is er verschil tussen bijvoorbeeld spirituele en materiële behoeften? Ik kan mij voorstellen dat spirituele verlangens van de ziel komen en seksuele verlangens meer lichamelijk gebonden zijn. Dat hevig verlangen naar die vrouw of man die je een keer bent tegengekomen meer een verlangen van het hart is. Waar komen materiële verlangens dan vandaan? Dat nieuwe jasje, die, misschien wel tweedehands schoenen die er zo ontzetten cool uit zien of juist heel lekker zouden kunnen zitten, waar komt dat schijnbare gemis dan vandaan? Een theorie die ik vandaag hoorde is dat het de zoektocht terug naar de moederschoot is, naar een gevoel van geborgenheid.

Volgens de Oostenrijkse psychiater Sigmund Freud, geboren voor 1900, zijn alle verlangens terug te voeren zijn op een levens drift of een doodsdrift. Carl Gustaf Jung, korte tijd zijn leerling, dacht dat er vier universele verlangens zijn, die gekoppeld aan de verschillende archetypes die de structuur uitmaken van het collectief onbewuste resulteren in verschillende types met hetzelfde verlangen, maar ieder met een eigen invulling.

Zo zijn er de zoekers naar het paradijs, naar het ultieme goede en perfecte leven. De wijze bijvoorbeeld denkt dat deze staat te bereiken is door op kennis te reflecteren en via logos een hoger zelf te vinden, of juist, zoals Alan watts betoogt, de weg van de Tao te gaan, jezelf te vinden en te worden. De rebel is een ander soort wereldverbeteraar, hij of zij gelooft in een vorm van strijd, revolutie, het omver gooien van heilige huisjes. Hij of zij schopt zichzelf als het ware vooruit achter zijn of haar verlangen aan. Dit in tegenstelling tot wat de gewone man wordt genoemd. Zijn motto is bekend: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. De groep is het hoogste goed, dat is waar hij of zij bij wil horen. De kunstenaar zoekt zijn heil in het scheppen om een idee van controle te krijgen.

Is dat het dan? Is verlangen dan niet meer dan een vorm van controle krijgen over iets dat er (nog) niet is? Is de vervulling van de wens en het tijdelijke gevoel van geluk dat erbij hoort dan (slechts) de idee van controle hebben? Alleen, denk ik dan, wat blijft er over nadat controle een feit is? Juist er komt een nieuw verlangen! Control is dan een verlangen! De zo hoog in het vaandel staande tevredenheid van vooral de iets oudere generaties, zo lijkt het tenminste, is ook iets tijdelijks. Blijkbaar is er een andere motor die er voor zorgt dat we blijven verlangen naar nieuwe, ander horizonten.

Read more

Volgens kerkvader, theoloog en filosoof Sint Augustinus zijn de twee verderfelijke zondes concupiscentia en superbia de grootste hindernissen voor de mens om waardig te zijn in de ogen van God en om zalig te worden. Concupiscentia het zondige verlangen naar welke vorm van seks dan ook en superbia oftwel hubris, de zonde van hoogmoed. De ware christen moet leren kuis en ootmoedig te zijn. Concupiscentia komt later bij Freud terug als seksuele begeerte en bij Adler als het verlangen naar macht, de machtswil. Wat is het toch dat we ons juist tot die twee in een slecht daglicht staande verlangens aangetrokken voelen?

De trend zet zich door heden ten dage op zowel het materiele als het immateriële vlak. Je hoeft maar vijf minuten op sociale media rond te hangen op internet om te zien wat ik bedoel. Maar is het erg? Is het verwerpelijk?  Dat hangt toch heel veel af van het standpunt van waaruit je kijkt, je insteek. Uiteraard valt het waarschijnlijk het meest te billijken vanuit het gezichtspunt van de zondaar, al zijn er, denk aan Augustinus zelf, genoeg zondaars die het heel moeilijk hebben met hunkeringen. Anders wordt het vanuit het tegenoverliggende standpunt, van bovenaf gezien als je wilt. Vanuit de spiritueel geïnspireerde wijze is het iets dat de weg naar verlichting bemoeilijkt. De botsing tussen het individu en zijn omgeving wordt op grotere hoogte sterker gevoeld, blijkbaar. De lagere persoonlijke voorkeuren wegen niet op tegen de hogere levensbeschouwelijke ideeën zo lijkt het.

Het lijkt mij duidelijk dat je energie, aandacht, moed en wat dies meer zij slechts een keer tegelijk kan inzetten. Het is moeilijk zo niet onmogelijk twee meesters te dienen zegt men wel. Ik kan mij voorstellen dat het een het ander in de weg kan staan, maar de keuze is aan een ieder voor zich natuurlijk. Zolang je er maar niemand mee kwetst of pijn doet. Het klinkt misschien heel stichtelijk, deze blog, maar denk er eens over na.

Read more

Het dwazen goud blijkt echt te bestaan. Een andere naam voor pyriet of ijzerkies is klatergoud. Pyriet is een mineraal en bekend onder de scheikundige naam ijzerdisulfide. Dit zijn kristallen in de vorm van een kubus. Pyriet heeft een goudachtige glans maar is niet veel waard. Pyriet is afgeleid van het oude Griekse woord ‘pyr’, oftewel vuur. Wanneer je pyriet tegen vuursteen of ijzer slaat geeft het vonken. Pyriet lijkt eigenlijk nauwelijks op goud, het is hard met scherpe randjes in plaats van zacht en rond. De goudglans verandert wanneer het glansvlak kantelt. Het is een opvallende maar waardeloze investering. Maar in de oudheid was het handig om vuur te maken en dat is veel waard.

Echt goud daarentegen is ook heel veel waard, althans voor wie in haar waarde gelooft. Voor mij heeft het zero waarde en ik zal er ook geen cent aan uitgeven. Net als papiergeld dat op zichzelf ook niets waard is hebben we als mensen afgesproken dat het veel waard is. Het is goud dat blinkt. Het is een verwachting , een belofte.

Verwachtingen zijn gebaseerd op oude overtuigingen en houden een zekere teleurstelling in, gevolgd door het verrast zijn. Emotioneel worden we heen en weer geslingerd tussen verwachtingen en teleurstellingen en het is toch iedere keer weer een verrassing wanneer verwachtingen niet bewaarheid worden. We schijnen het nooit te leren. Dat is de waarheid. Wensen zijn het gevolg van een discrepantie  tussen de realiteit van het wakker zijn en die van het dromen. Het bewust van de aard van de verbeelding zijn of er door mee gesleept worden. Natuurlijk is het al een oud gebruik de rafelranden van de verbeelding op te zoeken om tot een begrip te komen van wat er meer is in dit of een ander leven. Imaginatie van wat kan zijn is een sterk hulpmiddel om tot de waarheid te komen. Die waarheid waar ik het wel vaker over heb, niet het goud der dwazen. Helaas leidt zulk een gebruik van de REM staat nogal eens tot aan psychose grenzende ervaringen. Dwazen goud dus.

Het doel van de spirituele zoektocht is dan ook niet zozeer de reis en bewustwording van het beloofde licht, maar meer zoals Carl Jung dat formuleert een bewust worden van de eigen schaduw en de collectieve schaduw. Een tot inzicht komen vanuit de duisternis. Een misschien minder aanlokkende idee, ook hier met het verlangen, en de inherente terugkerende teleurstellingen, om je meer bewust te worden van wat er is en te groeien in, onbaatzuchtige, eeuwige liefde. We moeten tot wijsheid komen in onszelf voordat we de verbeelding op waarde kunnen leren schatten. Dat lijkt mij het ware goed, het ware goud.

Read more

Sapíenta is een term bedacht door Augustinus en betekent wijsheid. Wijsheid komt met de jaren en ontstaat door levenservaring en de veronderstelling is dat het ook komt doordat het ouder wordende brein langzamer gaat werken en dat er daardoor meer tijd wordt genomen om tot een beslissing te komen. Dat eerste gaat voor mij ook op, maar dat laatste zeker niet. Dat kan verklaren waarom ik nog nauwelijks sporen van weloverwogen wijsheid ten toon spreid in het dagelijks leven.

Mijn brein werkt nog steeds als een tierelier. Nu heb ik onlangs te horen gekregen uit welingelichte kringen dat ik hoogbegaafd ben en mij, zoals uit eerder blogs mag blijken, in het autisme spectrum bevind. Dit schijnt elkaar te versterken. Ik vind mijzelf niet buitengewoon slim of intelligent, maar schijn dat dus wel te zijn. Het is maar welk referentiekader je aanlegt.

Helaas is dat in mijn jeugd niet goed onderkent en werd ik  toen gezien als een lastig, onhandelbaar kind dat niet kon meekomen op school. Nu heb ik een bijna onverholen afkeer van autoriteit en kan ik het slecht verdragen wanneer mensen zich nu juist daarop laten voorstaan, zoals sommige leraren op de lagere en middelbare school , die bovendien geen blijk gaven van, zeg maar, bovengemiddelde intelligentie. Het fenomeen wordt Oppositioneel-opstandige gedragsstoornis genoemd. Het is dus een probleem. Een stoornis in het gedrag. Maar van wiens gedrag? Wat is er irritanter dan domme mensen die zich een air van autoriteit aanmeten? Of ga ik te snel?

Die snelheid waarmee mijn hersenen werken is wel een dingetje. Meestal zie ik al aankomen wat er gaat gebeuren, niet omdat ik helderziend ben, maar omdat ik goed en snel kan deduceren en de verwachtingen al doorgerekend heb, zeg maar. Deduceren, zoals Sherlock Holmes doet rond de vorige eeuwwisseling in de boeken van schrijver en arts Sir Arthur Conan Doyle, die zelf een autist was. Deductie is een methode van overdenken, vooral gebruikelijk in de filosofie en in de logica, waarbij een gevolgtrekking wordt gemaakt uit het algemene naar het bijzondere. Met andere woorden: deductief redeneren is een onderzoeksmethode, waarbij je op basis van een generalisatie naar specifieke gevallen zoekt. Met behulp van deductief onderzoek toets je theorieën. Maar je kunt dit natuurlijk ook op dagelijkse voorvallen toepassen. Laatst deed ik een IQ test en scoorde in deductief redeneren zeer hoog. Daarentegen scoor ik zeer laag in test die voornamelijk op rekenen zijn gebaseerd. Ik vind rekenen lastig en ook niet echt interessant. Een voorbeeld van deductie is: alle zoogdieren hebben een hoofd, de mens is een zoogdier. Het is een afleiding kort gezegd.

Even terug naar wijsheid. Deduceren is een trucje en heeft dus niets met wijsheid te maken. Om tot wijsheid te komen heb je ook inductie en abductie nodig. Inductie houdt op bij de redenering en voegt niets toe aan een theorie, het is een constatering. Inductie wil zeggen het tegenovergestelde, namelijk door de details te bestuderen komen tot een algemene waarheid, een generalisatie. Dit klinkt al creatiever. Je kunt beide combineren en komen tot een meer empirische benadering van een probleem of vraagstelling. Abductie is het zwakkere broertje van de twee voorgaande. Het leidt tot een mogelijke verklaring. Alle zoogdieren hebben een hoofd, de mens is een dier. Waar, maar niet heel specifiek. De drie samen geven de mogelijkheid iets intelligent te benaderen vanuit meerdere invalshoeken. Dit wordt ook wel je inleven in iets of iemand genoemd, wat naast dat het tot de nodige ervaring leidt, gezien wordt als een vorm van wijsheid.

Read more

Tijd houdt iedereen bezig, letterlijk en figuurlijk. Er zijn rockbands die er nummers, een heel album aan wijden of het in de naam van hun band verwerkt hebben. Er zijn vele boeken en theorieën over geschreven en de meeste mensen komen naar eigen zeggen tijd te kort. “Time is of the essence” zeggen de Engelstaligen wanneer ze vinden dat iets direct moet gebeuren. Gisteren ben ik met iemand die ik ken een genootschap begonnen om over tijd te kunnen praten, TIJDgenoot.

Het advies luidt vaak, leef in het heden, vergeet het verleden en heb geen zorgen voor de dag van morgen. Alleen, er is eigenlijk geen heden. Het heden is een beleving van iets dat er niet is. Het universum waarin wij ons bevinden vindt zichzelf ieder moment opnieuw uit. Er is een nauwsluitende opeenvolging van universums met ieder hun eigen verleden en toekomst op de horizontale as van de grafiek en wij bevinden ons op de verticale as en ervaren het punt waarop we ons bevinden als zouden wij in de tijd zijn. Er is een oscillatie, een golfbeweging van plus naar min en weer terug van beneden naar boven en wij bevinden ons halverwege zo is de idee van weer anderen. Het punt is dat er geen vast tijd is of vast punt van waarneming en dat niks vast ligt.

Denk weer aan de film ‘Groundhog Day’ en de hoofdpersoon die iedere dag opnieuw beleeft als dezelfde dag tot hij het doorkrijgt en heel langzaam kleine aanpassingen aanbrengt in die dag om zijn leven leuker te maken. Misschien goed hier eens over na te denken voordat  je weer eens gehaast door de stad fietst of over de snelweg scheurt omdat je geen tijd te verliezen hebt, omdat je te laat bent. Voor je het weet is je tijd op en heb je tijd verdaan met dingen die er niet toe doen.

Read more

Pattern matching dan is de overeenstemming tussen templates ( sjablonen in goed Nederlands) in de mens en in zijn omgeving of in het universum om het grote plaatje te pakken dit keer. Pattern matching is de idee in het boek Godhead, the brain’s big bang, dat voor elke template in de mens er een corresponderende template is in het universum. Ik zal dit uitleggen.

Het universum bevat informatie. Die informatie is opgeslagen in donkere materie die is ontstaan tegelijk met de materie die wij denken waar te nemen, grofweg de aarde, de mens, en het heelal. Deze voor ons onzichtbare donkere materie is ontstaan tegelijk met de voor ons waarneembare materie tijdens en na de grote oerknal 13,8 miljard jaar geleden. Volgens de theorie in Godhead bevat deze donkere materie een vorm van bewustzijn en organiserende mogelijkheden. Iedere keer dat ik iets wezenslijk leer wordt dat opgepakt door een template in deze donkere materie in het universum waarmee het van nature correspondeert. Deze pattern matching template zendt daarop een boodschap uit naar het bewustzijn van de zender hier op aarde met nieuwe informatie. Hierdoor leren we via ons bewustzijn op een manier die wij spiritueel noemen. De relatons, zoals Joe Griffin en Ivan Tyrell de moleculen gedoopt hebben, in de donkere materie die hiervoor verantwoordelijk zijn, hergroeperen zich hierna om nieuwe informatie te vormen. Dit is hoe we leren in relatie tot het universum. Het hoofdstuk dat deze materie behandelt heet dan ook relationships. Laten we een andere invalshoek bezien, die over hetzelfde fenomeen gaat.

De taal die we gebruiken om te klagen, te roddelen en grappen te maken is ook bedoeld om te communiceren met God via onze ziel, ons bewustzijn, zodat God kan reageren en we spiritueel kunnen groeien. Ik gebruik voor het gemak even het beladen woord God. Dit is niets nieuws. Oude vaak sjamanistische samenlevingen gebruikte dit fenomeen al om hun kennis omtrent de wereld, de aarde en het heelal, te vergroten en hun plaats in dit grotere geheel te leren kennen.

Dit was de gedachte achter mijn gebruik van de zelf bedachte term overeenkomende patronen. Een term die vragen opriep die ik hopelijk nu heb verklaard.

Read more

Tijd heeft mijn interesse en ik wilde er een keer over schrijven, maar wist niet hoe. Ergens diep van binnen weet ik dat tijd niet bestaat maar hoe iets te verklaren dat niet bestaat? Gelukkig, zoals vaak zo niet altijd in het leven komt er een oplossing. Al is dat anders dan je verwacht. Afgelopen weekend was ik kijken naar de expositie van Frits Jonker. Er was veel moois te zien en allemaal perfect uitgevoerd. Terwijl ik rondkeek viel mijn oog op een dun boekje, “Het idee van de eeuwige wederkeer”, getiteld. Ik breng het woord wederkeer in verband met Nietzsche en heb het boekje gekocht en in korte tijd gelezen.

Frits is vooral geïnspireerd geraakt dit boekje te schrijven door de ideeën van Ouspensky en films over wederkeer. Ik heb ooit een klein boekje van Ouspensky gelezen. Het enige voorbeeld van een film die ik zelf gezien heb is Groundhog Day, ook één van mijn favoriete films, die ik in de jaren negentig keer op keer bekeken heb. Eeuwige wederkeer is het idee dat alles er al is en vaststaat en dat de mens daarin eeuwig is en het product én de producent is van verleden, heden en toekomst. Er is geen tijd, er is alleen bewustzijn. Tijd is een illusie die behoort in de categorie van het menselijk lichaam dat slapende is, droomt dus. En ook een illusie is op de schaal van wat eeuwig is. Materie is een tijdgebonden manifestatie. Wat er toe doet is bewustzijn.

Bewustzijn is iets anders dat mij bezighoud. Het idee hier is dat het bewustzijn de ziel is van het leven en dat de ziel eeuwig is, niet door reïncarnatie in opeenvolgende levens maar door je bewust te zijn van je ziel en het feit dat het leven van alle tijden is, ook op dit ene moment. Je bent je ziel indien je je daar van bewust bent (geworden) en je bent de uit onder andere India bekende slang, die in zijn staart bijt, de Ouroubouros. Frits merkt daar over op dat de slang zichzelf uit zijn mond creëert, gezien in het licht van zijn idee van de eeuwige wederkeer een juiste constatering. De slang dat ben jij, zo vervolgt hij, van geboorte tot dood, maar het lichaam slaapt en is tijdelijk. Geboorte en dood zijn één en hetzelfde moment, de ervaring van beweging (door tijd) is een illusie. Het resultaat is dat net als in de film Groundhog day, dat je je eigen leven kan vormgeven en perfectioneren doordat je steeds opnieuw hetzelfde moment beleeft. Je geeft de informatie over hoe het nu met je gaat door aan je in het verleden en in je toekomst levende ik. Jouw ik nu, is dan het stemmetje dat je hoort in je hoofd ergens in het verleden of het stemmetje van de toekomst dat je nu goede raad geeft.

Ik raad je aan dit boekje, met een helder en duidelijk betoog, te lezen. Het idee van de eeuwige wederkeer is echt een opluchting, een bevrijd zijn door bewustzijn van de illusie van alledag. Het is mogelijk iets van je leven te maken, te doen waar jíj zin in hebt.

Read more

Verlangen is in dit artikel de oorzaak, is de wegverbreider van spiritualiteit. Verlangen is dan het gevolg van een tekort (Plato) bij bijvoorbeeld de man, naar de ander, de vrouw, die in deze dan superieur zou zijn, wanneer het gaat om de wijsheid van de liefde in de meest brede betekenis. Verlangen ook als iets dat verbintenis zoekt en creëert, relaties ontwerpt en bevestigt. Dit als gevolg van de relatie die er ontstaat tussen organen en prikkels, heel concreet is bijvoorbeeld de relatie tussen de hersenen en indrukken, beide zijn ook met een zekere intensiteit. De hersen zijn dan als een samenspel van krachten met een gegeven, wisselend intensiteit, de indrukken zijn als lichtdeeltjes, fotonen die er op botsen. Het lichaam is als machine en is een conglomeraat van processen en krachten dat informatie verzamelt en opslaat. Het lichaam is dan als relatie van krachten (kwaliteiten als verzameling van kwantiteiten) waarvan de werking een open uitkomst heeft, gelijk een kansspel, een tafel met dobbelsteen waarboven iets hangt dat het geheel determineert. De laatste beeldspraak is van Nietzsche in Aldus sprak Zarathoestra.

De existentiële angst voor de liefde creëert een verlangen, er is een verwachting van gelukzaligheid maar er is tevens een besef van de onbereikbaarheid daarvan. Het ego, de kleine rede, bij Nietzsche het product van het materiële, de neurologische processen staan in tegenstelling tot de grote rede, het, zo je wilt goddelijke bewustzijn, dat de ervaringsinformatie in kaart brengt en opslaat.

De rol van gesproken woorden wordt zichtbaar in bijvoorbeeld filosofie, filosofie betekent in het Grieks: houden van wijsheid waarbij filo houden van betekent, en sophia wijsheid. Filosofie begint met een intuïtie, woorden maken er iets anders van. Er zijn beelden die de menselijke staat reflecteren en willen sturen. Een veelheid aan beelden organiseert een idee of concept dat verwoord betekenis draagt dat ondergeschikt wordt aan perceptie. Het universum is een collectie beelden en informatie, die mens daarin ervaart als veranderend omdat zijn lichaam (samenstelsel van krachten) zich beweegt daarbinnen. Verlangen is dan de wil tot  veranderen, de spiritualiteit.

Sensaties generen nieuwe sensaties, nieuwe ideeën nieuwe verlangens en zo kan de spiritualiteit blijven groeien en voor groei blijven zorgen. Dan is er de vrijheid, niet de wil, om een gezichtspunt in te nemen, een standpunt te kiezen van waaruit een dimensie van de aangetroffen waarheid of relatie van verbindingen kan worden ervaren en geïnterpreteerd. Bijvoorbeeld in het verlangen om een filosofie over verlangen te schrijven wordt dan een achterliggende idee over de werking ervan gepositioneerd. Ik denk en het is is dan de scheiding in doen en zijn.

Voor de inspiratie van dit filosofische artikel ben ik dank verschuldigd aan De dynamiek van het bewustzijn door Ko Vos.

Read more