Een roepende in de woestijn

Een roepende in de woestijn, je kunt er inmiddels waarschijnlijk een oase in diezelfde woestijn mee vullen. Het bekendste voorbeeld is natuurlijk dat van Johannes de Doper, een profeet. De bijbel komt in dit verband met de uitspraak: “ Ik ben de stem van een die roept in de woestijn: Maak de weg van de Heere recht, zoals Jesaja, de profeet, gesproken heeft”. Jesaja (40:3) zegt het als volgt: ”Een stem des roepende in de woestijn: Bereidt den weg des Heeren; maakt recht in de wildernis een baan voor onze God!”. Alsof er een weg is in de woestijn, denk ik dan. Of toch? Het lijkt alsof iedere geloofsheld eerst in de wildernis, oftewel de woestijn, heeft doorgebracht. Andere zeer bekende profeten en geestelijke leiders waren in dit beperkte verband bijvoorbeeld Jezus en Mozes.

Een roepende in de woestijn is iemand naar wie niet geluisterd wordt door de mensen of waar die mensen niet naar willen luisteren. De weg in de woestijn is dan de spirituele ontwikkeling die zo’n wegbereider heeft te gaan voordat hij anderen op zijn pad kan laten volgen. Jezus en Mozes zijn daar heel groot in geworden. Maar ook Boeddha en Lao Tze zijn geen onbekenden op deze plek. Mozes heeft een heel volk geleid en opgevoed in de woestijn, de ideeën van Jezus zijn uitgegroeid tot een wereldreligie van flinke omvang met een flinke vinger in de pap in de westerse wereld. Of dit ooit de bedoeling is geweest, van die zoon van een ambachtsman, valt zeer te betwijfelen.

Iedere persoon die verlicht is weet ervan, goede volgelingen zijn moeilijk te vinden. Het is duidelijk dat iemand die verlicht is, wil schijnen in kleine of grotere kring en dat doet door zijn kennis samen te vatten in woorden en misschien een leer. Daar gaat het al fout. Woorden zijn woorden, ze hebben veel kracht maar het blijven gesproken geformuleerde ideeën. Verlicht zijn heeft ook te maken met voelen, voelen dat iets is, dat iets klopt, een aanname van een verlicht idee om het idee zelf, dat volledig uitkristalliseert in jou. Het kan soms als een echt licht worden ervaren in de persoon of er omheen. Maar draag dat maar eens over. De meeste mensen begrijpen het niet of willen het niet begrijpen, wat hetzelfde is al willen horen.

Ideeën omtrent een weg roepen vaak weerstand op. Er zijn allerlei onoverzienbare consequenties en er komen allerlei, al dan niet moeilijke verantwoordelijkheden bij kijken. Ook vallen er vaak heilige huisjes om, of ze worden zelfs totaal omgeblazen. Bovendien, ik schreef het zojuist al: woorden zijn woorden. Woorden kunnen totaal verkeerd begrepen of uitgelegd worden. Dit kan komen door gebrek aan kennis of inzicht, doordat iets totaal buiten je perceptie of beleving ligt. Een andere mogelijkheid is dat dit met slechte bedoelingen gebeurt om macht, geld of andere voordelen, bijvoorbeeld het bevredigen van seksuele verlangens, te vergaren. In wezen is iedere religie, sekte, school of cult een aftreksel van een in wezen diepzinnige beleving van de ultieme waarheid.

Verlichte mensen zien die waarheid maar blijven vaak roepende in de woestijn. Het recht maken van de weg heeft voor hen zelf veel betekenis en veel duidelijk of minder duidelijke consequenties en geeft hen hopelijk een beter leven, maar of dat voor de mensen om hen heen die hun woorden moeten aanhoren ook geldt blijft een grote vraag.