Dacht ik voorheen bij het woord halleluja toch vooral aan een kerkdienst of God, sinds oudejaarsdag denk ik nu toch vooral aan Leonard Cohen. Die middag heb ik de film Halleluja gezien in die prachtige bioscoop aan het IJ in Amsterdam, Eye. Wat een geweldige film.
De eerste keer dat ik het nummer van de hand van Leonard Cohen hoor is in de uitvoering van John Cale, mijns inziens tot op heden de beste cover. In de film is te zien en te horen dat er heel veel covers van Halleluja zijn gezongen, waarvan die van John Cale, Jeff Buckley en Rufus Wainwright wel de bekendste mogen worden genoemd. De laatste zong in 2016 dit lied met een koor van 1500 zangers.
Er zijn twee versies van Halleluja door Leonard Cohen, de eerste, waar hij zeven jaar aan gewerkt heeft en waarvan iemand in de film, die Leonard Cohen langdurig geïnterviewd heeft, schat dat er 150 coupletten van zijn, en een latere live versie die een stuk ondeugender is. De eerste versie van Cohens lied gaat over zijn liefde tot God, de tweede versie gaat over zijn liefde voor een vrouw. De eerste versie staat genoteerd in ongeveer een tiental schriften, die bewaard zijn gebleven. Leonard Cohen staat er om bekend dat hij lang aan de teksten die hij als gave binnenkrijgt werkt, ze polijst als het ware. Er is een grappige anekdote, ook in de film te zien, dat hij en Bob Dylan en elkaar ontmoeten en uitwisselen hoe lang ze over een nummer doen. Leonard Cohen doet gemiddeld een jaar, Bob Dylan vijf minuten over een lied.
In de film wordt Leonard Cohen uitgebreid geïnterviewd door verschillende mensen en komen er verschillende vrienden, vriendinnen en musici, producers en een platenbaas aan het woord. De toeschouwer krijgt zo een mooi beeld, van vooral Leonard Cohens muzikale leven en een klein kijkje in zijn privé leven. Het levert mooie levensinzichten op zoals de zoektocht naar het licht, de waarheid of God die plotseling ophield omdat die oploste in het niets en eindigde en als afgesloten wordt ervaren. Ook merkt iemand op, naar aanleiding van de vele vragen die Leonard Cohen krijgt over de betekenis van zijn songs, dat het eigenlijk een belediging van de artiest is om naar de betekenis van zijn werk te vragen. Het werk spreekt voor zich.
Een aanrader vind ik deze film, die net draait in de bioscoop hier in Nederland, voor iedereen die interesse heeft in muziek én spirituele zaken. Laat ik dat anders formuleren: “There is a crack (…) that’s where the light gets in”.