Fysiek

Meestal slapen we goed, maar soms slapen we slecht zoals we dat dan noemen. Dan zijn er slaapcursussen die de helpende hand bieden. Slapen kun je dus blijkbaar ook leren. De een slaapt zodra hij of zij haar bed ‘raakt’ en wordt na acht uur herboren wakker, de ander ligt uren wakker, het zij omdat hij of zij niet in slaap kan komen of niet doorslaapt. Tijdens de diepe slaap hebben we dan de als bekend mag worden verondersteld zijnde REM slaap. Wat is slaap en waarom slapen we?

Tijdens de slaap zijn we in een fase van inactiveit en is ons bewustzijn verandert ten opzichte van het bewustzijn dat we tijdens het waken ervaren. De bedoeling is dat het lichaam uitrust, inclusief de hersenen, waarvan delen het waak-slaap ritme regelen. Dit gebeurt in de hersenstam en de hypothalamus bij mens en dier. Het bewustzijn lijkt volledig afwezig, maar is dat niet, het is wel in een andere staat terechtgekomen. Ik kom op beide terug, maar eerst iets anders. Het slaappatroon dat zich afspeelt in vierentwintig uur is niet voor iedereen gelijk.

Hoeveel slaap men nodig heeft wisselt per persoon en per leeftijdsfase. Meestal hoor je van de professionals in het veld, zoals de huisarts, andere therapeuten, je trainer in de sportschool, maar ook je ouders, dat je acht uur moet slapen per dag. Dat is niet helemaal zo. Acht uur slaap is het gemiddelde aantal uren slaap dat een volwassen mens nodig heeft, of in ieder geval zo ongeveer. Jongeren hebben meer slaap nodig dan volwassenen en ouderen juist minder. De meeste mensen hebben zeven tot negen uur slaap nodig, maar er zijn mensen die slechts vier uur slaap nodig hebben om goed te kunnen functioneren gedurende de dag. In de regel functioneren we overdag en slapen we ’s nachts, maar uitzonderingen in dat ritme zijn er zeker. Sommige mensen werken, deels, ’s nachts en weer anderen draaien het ritme omdat ze dat prettiger vinden, om voor hun plausibele redenen. De maatschappij gaat er echter vanuit dat we ’s nachts onze slaap halen. Criterium is steeds: kun je functioneren met het aantal uren slaap dat je neemt, ben je uitgerust. Zo niet dan heb je te weinig of juist teveel geslapen.

De hersenen spelen hier een belangrijke rol. Slaap is eigenlijk de afwezigheid van activiteit in twee gebieden in, vooral het achterste gedeelte van, de pons, in de hersenstam. De pons is de brug, de verbinding tussen de grote en de kleine hersenen en is onderdeel van het centrale zenuwstelsel. Het achterste gedeelte van de pons regelt de slaap, de ademhaling en smaak. Er zijn drie kernen in de hersenstam die de drie neurotransmitters reguleren die we kennen van de momenten dat we wakker zijn. De bekendste twee zij noradrenaline, een hormoon dat vaak verwart wordt met adrenaline, en serotonine, het bekende zogenoemde gelukshormoon.  De ze houden ons wakker. De bovengenoemde inactiveit doet ons dus in slaap vallen. Tijdens onze slaap verandert ons bewustzijn.

Overdag zorgt ons bewustzijn dat we in contact staan met de wereld om ons heen, in de nacht richt het zich (nog) meer naar binnen. Overdag verwerkt het bewustzijn zintuiglijke prikkels van de omgeving, mensen en voorwerpen en reflecteert op de gedachten, emoties en behoeften van de persoon. Wanneer we slapen zijn we als het ware tijdelijk verlamt en komen we bij diepe slaap in de zogenoemde REM slaap terecht. We dromen dan en kunnen onze spieren die we overdag aanspannen om ons te verplaatsen niet bewegen. REM staat voor ‘Rapid Eye Movement’ omdat er ontdekt is dat onze ogen snel bewegen tijdens het dromen. Er is dan een net zo grote hersenactiviteit als tijdens het waken. De pons, zie hierboven, is dan niet langer verantwoordelijk voor de gezichtszintuigen. De hersenen proberen met alle kracht een samenhang in de chaotische beeldenstroom van de droom te creëren, een verhaal. Dromen zijn goed voor het verwerken van wat er overdag allemaal op ons afkomt en dragen bij aan de verwerking van indrukken maar ook problemen.

Het moge duidelijk zij uit deze summiere beschrijving van slapen dat slapen zeer noodzakelijk is. Wanneer je niet goed slaapt heeft dit vervelende gevolgen voor je functioneren wanneer je overdag waakt en waakzaam moet zijn. Langdurig tekort aan slaap leidt tot uitputting.

Read more

Van de week bladerde ik door de Dikke Van Dale, het woordenboek van de Nederlandse taal op zoek naar de betekenis van een woord, toen mijn oog viel op het woord ‘hart’, of liever gezegd de drie kolommen uitleg die er bij staan. Op anderhalve pagina worden de zestien betekenissen, verdeeld over drie hoofdgroepen, beschreven. Een mooi moment om zelf eens aandacht te besteden aan het hart in deze blog lijkt mij. Ik ga hier in op 1. Het hart als orgaan, 11. Het hart als zetel van de liefde en 12. Het hart als zetel van verlangen, om de indeling van de Van Dale aan te houden.

“Het hart (Lat. ‘cor’, Gr. ’kardia’), holle spier in de borst van mensen en hogere dieren, die met de bloedvaten in verbinding staat en het uitgangspunt is van de bloedsomloop, die door de pulserende beweging ervan gaande wordt gehouden.”

Dat is één benadering. Wat mij opvalt zijn de woorden ‘hol’, ‘verbinding’ en ‘beweging’. Als zetel van de liefde zal ik het hart niet snel hol noemen, maar het woord verbinding en het woord beweging roept wel allerlei associaties bij mij op. Het hart is vaak gevuld met gevoelens, of emoties wanneer deze sterker zijn, zo lijkt het. Biologisch gezien is het een fysiologische reactie in de hersenen. Het woord verbinding leidt mijns inziens naar het idee van relatie, iets waartoe we de vaardigheden hebben, die we ook kunnen toeschrijven aan het hart. Ik kom daar verderop op terug. Het hart is altijd in beweging, we noemen dat verlangen (betekenis 12).

In ‘Godhead’ schrijven Joe Griffin en Ivan Tyrrell dat huns inziens het hart werkt volgens pattern-matching. Volgens hen is liefde, daar heb ik het nu over, het gevolg van onvoorwaardelijke acceptatie van pattern-matching. Wanneer je echt van iemand houdt doe je dat onvoorwaardelijk, met heel je hart, je accepteert de ander zoals hij of zij is. Dat is tenminste hoe het voor mij werkt. Je irriteert je misschien af en toe (in wezen verlangen), maar je kijkt naar alle mogelijke verbindingen die je hebt met die persoon vanuit het gezichtspunt dat je weet wat de grenzen zijn van die liefde. Je ziet wanneer het goed is, de overeenkomsten duidelijker dan de tegenstellingen. Wanneer je de theorie van pattern-matching doortrekt, betekent dit dat de ultieme liefde de pattern-matching, de ‘Ik ben’ – staat, is, het je bewust zijn van het universum. Het open staan voor de rijkdom van het universum, de totale pattern of het universum. “Ik was een verborgen schat, en wilde bekend zijn, zo Ik schiep een schepping, maakte Mij bekend tot hen, en zij herkende Mij”. Zoals de idee God her en der beschreven wordt. ‘Ik ben’ of zelfbewustzijn ontstaat wanneer en er geen pattern-matching plaatsvindt, in ‘Godhead’. Het ontstaat door onzekerheid, bijvoorbeeld wanneer jouw liefde door de ander niet gezien of geaccepteerd wordt. Iets dat je dacht dat zou gebeuren, gebeurt niet, het verlangen wordt niet vervuld. Dit kan een langdurig onprettig gevoel opleveren of een plotselinge emotionele crisis.

Kort samengevat blijkt uit deze bescheiden blog dat het hart en de werking die we eraan toeschrijven bijna net zo wonderlijk zijn als de werking van onze hersenen.

Read more

Leren om de  eigen emotionele uitingen te herkennen en te doorzien zodat aangeleerde overeenkomende patronen onderschept kunnen worden en het gedrag afgeleerd kan worden. Met overeenkomende patronen bedoel ik innerlijke sjablonen die matchen, overeenkomen met sjablonen in de wereld om je heen. Dat kan zijn in het brein van iemand anders in je directe omgeving of, wat verder, in informatie in het universum.  Conditionering, wat een verzamelterm is voor leerprocessen waardoor een organisme zich aanpast aan de omgeving, kan,  er vanuit gaande dat de opwinding wordt veroorzaakt door een externe stimulus, bevrijding uit de vaak vicieuze cirkel veroorzaken. Ik bedoel niet door cognitieve gedragstherapie, maar door het herkennen van de onderliggende, waarschijnlijk gegroeide in de zin van toegenomen, onderliggende overeenkomende patronen die onbewust zijn. Josef Breuer deed dit eind 19e eeuw door de hypnose van vrouwelijke patiënten met symptomen van wat toen hysterie werd genoemd, en wat verdrongen, in het onbewuste terechtgekomen, als zeer onprettig beleefde ervaringen, waren. Freud, Breuer’s leerling en collega, die overigens niet zo goed schijnt geweest te zijn in het genezen door, en het onder, hypnose brengen van zijn patiënten, heeft dit later aangetoond.

Het schijnt dat de prikkels uit de omgeving die de REM staat triggeren dat doen via de vecht of vlucht reactie, de overlevingsstand van het sympathisch zenuwstelsel. Dat brengt namelijk het lichaam in staat van gereedheid, wanneer inspanning vereist is en een spannende of bedreigende situatie deze reactie oproept. De overlevingsstand zeg maar. Het stofje dat hierbij hoort, is de neurotransmitter adrenaline. Ook komt hier veel van het stresshormoon cortisol bij vrij.  Daar wil je ook niet teveel van door je lichaam voelen gieren. Ook het belonings- of straf mechanisme, betrokken bij de evaluatie van beloning en straf, speelt een rol in dit proces. Dit proces vindt plaats in een deel van het limbische systeem, dat ook wel het zoogdierenbrein wordt genoemd. 

Wanneer iemand door een kleinigheid enorm woedend wordt bijvoorbeeld dan is dat omdat er een patroon van overeenkomst is dat waarschijnlijk gegroeid is. Dit is ook wat leren doet: de concentratie is gericht op het bestaande patroon en hoe meer dat gebeurt hoe groter dat patroon van overeenkomst wordt. De REM staat wordt getriggerd via signalen door de thalamus heen die de REM staat activeren waar onze instincten in bewaard zijn. De thalamus is de verbinding tussen het letterlijk en figuurlijk hogere en het lagere deel van het brein. Thalamus betekent in Grieks slaapkamer. We focussen onze aandacht dan op de prikkel en onze pupillen vergroten zich en de bloedstroom naar de hersenen neemt toe. Als dat langer duurt worden de opgeslagen patronen vergroot en versterkt. Het onwenselijke, want ongezonde, gedrag wordt aangeleerd ofwel versterkt.

Woede kost op zich al veel energie, maar wanneer iemand ook ’s nachts teveel energie verbrandt in zijn remslaap, omdat zijn emotionele behoeften niet vervuld worden overdag, wanneer hij of zij zich teveel zorgen maakt over een langere periode, dan wordt hij of zij depressief, heeft geen zin om op te staan ’s morgens en dingen te doen. De ongebruikelijke hoeveelheid  van opwindingsniveau in het autonome zenuwstelsel zorgt er dan voor dat er heel veel wordt gedroomd, waardoor de klachten van depressie zich voordoen. Tobben leegt onze energievoorraad. Het enige wat dit oplost is actie ondernemen om de emotionele behoeften overdag, bijvoorbeeld ontstaan doordat iemand in je omgeving je niet voor vol aanziet, of voldaan te krijgen of op te heffen door te zorgen dat het je niet meer kan raken. Dit klinkt wederom heel eenvoudig … .

Read more

Gisteren had ik het over woede en of we daar in mee moeten gaan. Als van een afstand naar jezelf kijken, naar wat je denkt en voelt, je gedachten(patronen) en je voortrazende emoties observeren kan een heel goede manier zijn om met je woede om te gaan. Je kunt dit observeren, het afstand nemen oefenen. Op internet staan, naast de nodige volgeschreven boeken, manieren waarop je dit kunt oefenen. Een toegankelijke manier om dit te oefenen, ook om de prikkels van buitenaf, de stress die ons huidige leven steeds vaker geeft , is Mindfulness. Dit concept werd eind jaren zeventig van de vorige eeuw  door Zenmeester Thich Nhat Hanh en wetenschapper, en zijn leerling Jon Kabat-Zinn naar het Westen gebracht. Het is een vorm van meditatie waarbij je met bewuste aandacht leert niet (direct) te reageren op lichamelijke en geestelijke sensaties op dat moment, maar in het moment zelf probeert te blijven, zonder in te gaan op wat je ervaart. Het leert je al redelijk snel een Taoïstische levenshouding van acceptatie van positieve en negatieve ervaringen, kortom aanvaarding van wat er is.

Ik kan je bijna horen denken: dat is niks voor mij, ik wil vol in het leven staan, ik wil kunnen genieten met volle teugen en als ik boos wordt dan is dat omdat ik iets onaanvaardbaar vind. Het één hoeft het ander niet uit te sluiten. Het enige dat er in wezen gebeurt is dat je je bewust wordt van de observing self. De observing self, deze Engelse term wordt meestal onvertaald gebruikt en wil zoveel zeggen als datgene wat bewust is van het bewustzijn. Het afstand kunnen nemen van jezelf en je omgeving. Open staan voor prikkels van van binnenuit en van buitenaf zonder er in mee te gaan, zonder er een oordeel over te vellen, noch verstandelijk, nog gevoelsmatig.

Op internet vind je heel veel Mindfulness trainingen en er zijn ook talloze cd’s in omloop met daarop oefeningen. Ook zijn er talrijke boek over Mindfulness geschreven. Een fijn boek vond ik indertijd Mindfulness, In de maalstroom van je leven door Edel Maex met een nawoord van Jon Kabat Zinn. In het kort komt het er op neer dat je gaat zitten in een voor jou aangename houding en dat je je probeert te concentreren op je ademhaling zonder die te veranderen. Allerlei gedachten zullen voorbij komen en je afleiden, maar telkens ga je weer terug naar je ademhaling. Je kunt beginnen met vijf of tien minuten per dag en het uitbouwen naar drie kwartier.

Misschien denk je dat het onzin is, dat het niet helpt. Een leuk weetje is dan misschien dat ze onderzoek hebben gedaan naar de prefrontale cortex, die betrokken is onder andere bij redenering, problemen oplossen, inschatten en impulsbeheersing, evenals bij de regulatie van emoties in het menselijk brein. Uit dat onderzoek bleek dat deze belangrijke frontale hersenkwab bij mensen die veel mediteren, zoals boeddhistische monniken enorm gegroeid was. Toename van hersenweefsel is mogelijk een indicatie dat een vaardigheid gesitueerd op die plek is toegenomen.

Denk er eens over na.

Read more

Geïrriteerdheid kan omslaan in woede. Woede kan een alles verterende emotie worden. Dat is ongezond. Het kan je volledig in beslag nemen en van binnen woeden als een wervelstorm die alles meesleept dat op je weg komt. Van de driftbuien van een klein kind tot de toorn van bovenaf, voor je omgeving is het ook geen pretje. Natuurlijk zijn er ook vormen van geïnstitutionaliseerde woede, maar daar ga ik het hier niet over hebben. Hoe check je woede?

Wanneer je woedend bent gaat je hartslag omhoog, je bloeddruk stijgt en de adrenaline begint te pompen, je komt in de vechtstand. De vechtstand is door de natuur bedacht om je te verdedigen wanneer je territorium wordt binnengevallen. Meestal word je gedwarsboomd, tegengewerkt in een streven of niet voor vol aangezien. Een bedrijf dat je een slecht  product levert en je je geld niet wil teruggeven, de papiermolen van de overheid of een vriend of vriendin die een rot opmerking maakt of je niet ziet zoals je bent. Het zijn zaken waar we terecht, ons enorm over kunnen opwinden. Zolang we niet agressief worden, gaan schoppen of slaan, vloeken of op een andere voor anderen onprettige manier de boosheid proberen te ventileren, lijkt er niet veel aan de hand.

Echter woede kan je verteren, ook wanneer het innerlijk is en blijft. Slapeloze nachten, verziekte vriendschappen en/of relaties, concentratie gebrek, wantrouwen en totale fixatie daar waar afstand nemen, de situatie beschouwen en relativeren al veel lucht zou kunnen geven. Woede lijkt mij een vat vol verkeerd aangekomen prikkels dat op barsten staat, de (over)geprikkeldheid. Irritatie is de volgende stap en uiteindelijk driftbuien en razernij. Het lijkt mij een goed idee, en ik zeg niet dat dat makkelijk is, om in te grijpen voor het uit de hand loopt. Praten over je ongenoegens met de instantie of persoon die de irritatie heeft veroorzaakt kan veel leed besparen. Nogmaals ik beweer niet dat het makkelijk is, alleen denk ik dat het een betere oplossing is.

Soms, echter is woede onderdeel van een patroon, een bijna innerlijke gesteldheid, het gevolg van een dieper, aangeboren lijkt het karakter structuur. Waarschijnlijk is het toch aangeleerd in de vroegste jeugd door slecht voorbeeld of een, misschien wel rampzalige, opvoeding. Helaas is het dan nog steeds de eigen verantwoordelijkheid van een  persoon daar zelf iets aan te doen, met de hulp van anderen indien dat nodig is en kan. Het aloude tot tien tellen werkt dan soms goed.

Woede is mijns inziens een groeiend probleem, waar we meer aandacht aan moeten besteden denk ik, maar dan niet uit de hoogte met een vermanende vinger, blik of een tut tut tut. Ook terug schelden blijkt keer op keer niet de oplossing. Wat wel kan helpen is yoga, ontspanningsoefeningen, sporten en proberen te begrijpen waar de woede vandaan komt, wat het is en hoe je er op een goede manier mee om kunt gaan. Bijvoorbeeld door er een blog over schrijven.

Read more

Diepe slaap, REM slaap en wakker worden. Je ontwaakt uit een droom en de realiteit is daar. Maar wat is droom en wat is realiteit? De twee lopen soms in elkaar over lijkt het, lijken een zinsbegoocheling:  een Fata morgana of een illusie. Een Fata morgana is een luchtspiegeling, een gevolg van grote temperatuurverschillen in verschillende luchtlagen waardoor er verschillende brekingsindexen (de manier waarop een lichtstraal breekt) ontstaan voor licht en zo een soort spiegel of lens ontstaat. Een illusie is een schijnbare werkelijkheid of een onjuiste interpretatie van de werkelijkheid door foutieve waarneming. De droom zou je kunnen zien als een spiegel. De realiteit is volgens sommige filosofische scholen een illusie, zoals in het solipsisme. Even kort door de bocht denken Plato en Kant bijvoorbeeld dat de realiteit een illusie is. Filosofisch scepticisme ontkent dat de wereld kenbaar zou zijn, de mens is gewoon niet in staat boven zijn gekleurde waarneming te rijzen. Carl Jung schrijft dat de mens nooit om zijn eigen subjectiviteit heen kan bij het waarnemen van het object. Realiteit is wat feitelijk bestaat, beweren weer anderen.

Maar wat is dan de waarheid, datgene waar de vorsende mens op zoek naar is? Waarheid wordt vaak verward met de bestaande of de eigen overtuigingen. Waarheid is het in overeenstemming zijn met de werkelijkheid, maar wat als die werkelijkheid niet gekend kan worden? Het beeld van de ui doemt op. De waarheid, of het werkelijke zou te vinden zijn door als bij een ui alle lagen van af te pellen, de sluiers die het zicht belemmeren als het ware weg te nemen tot men tot de ene oorzaak doordringt, het Ene. Alleen hoe doe je dat? Dat is niet zo eenvoudig lijkt mij. Waarschijnlijk ben je verlicht, bevrijd en of verlost wanneer je dat bereikt hebt. En bestaat er zoiets als het Ene? Het lastige van vragen stellen is dat het tot meer vragen leidt. Voor sommigen is de waarheid vinden, het verlicht worden, na de dood te bereiken, wanneer je laatste adem uitblaast. Op het moment dat je je de leer van het Tibetaanse dodenboek herinnert en jezelf bevrijdt uit de keten van opeenvolgende aardse levens. Maar wat nu wanneer je het licht wilt zien tijdens je aardse leven, wanneer je niet kan wachten om in het aangezicht te staan van de werkelijkheid?

In India hebben ze hun eigen methoden, de hier steeds populairder wordende meditatie en yoga. Een andere goede manier is volgens mij het lezen van boeken over het onderwerp. De boeken die ik WOW boeken noem, die je ogen een stukje openen, een stukje schil wegnemen als het ware. Alleen alleen lezen is niet genoeg. Er zal ook een zekere binding moeten zijn met het aardse. De werkelijkheid zou wel eens een huwelijk tussen hemel en aarde kunnen zijn, waarbij je zelf de huwelijksambtenaar, de priester(es) bent. Wat er na de dood gebeurt weet ik niet, maar misschien is er een weg naar verlichting op aarde door jezelf te kennen.

Read more

De mens, zoogdieren in het algemeen, hebben de mogelijkheid tot contextueel denken ontwikkeld door bewustzijn, om te voorkomen dat teveel energie verloren gaat met het najagen van onhaalbare neigingen. Deze energiebesparing is nodig omdat ons warmbloedig lichaam veel energie nodig heeft om op een temperatuur van ongeveer 36,8 graden te blijven. Wanneer de mens of het dier bij ieder voorval zijn neiging tot reageren met een actie zou volgen zou hij gauw uitgeput zijn qua energie. Dat dit niet zomaar een mechanische reactie, maar een leerproces is bewijst o.a. het experiment met de hond van Pavlov, die door conditionering wist dat er eten komt wanneer de bel klinkt. Zo kan het gebeuren dat dieren niet zomaar handelen maar wachten tot de kust veilig is, bijvoorbeeld bij het oversteken van een drukke weg.

Uit experimenten blijkt dat de geschiedenis van ervaringen wordt opgeslagen en dat daarvan geleerd kan worden. Er is een systeem ontstaan dat de stroom van onbewuste indrukken afzet tegen gelijke opgeslagen ervaringen en deze peilt. Dit gebeurt in de hersen in de Anterieure Cingulate Gyrus, een witte ceintuur om de hersenbalk in het Limbisch systeem van de hersenen. Dit laatste wordt ook wel het zoogdierenbrein genoemd. Het zoekt uit of een prikkel bewust moet worden, waarna meestal een handeling volgt, die energie kost. Wist je trouwens dat het menselijk brein tot 20% van de dagelijkse energie-inname verbruikt?

De mens of het dier, kan, wanneer de informatie in een context is geplaatst, zelf beslissen of het het nodig vindt energie in een actie te stoppen. Maar wat gebeurt er met als emotie aangevoerde prikkel tot handelen wanneer er geen gevolg aan wordt gegeven? Wordt dat in ergens in het brein opgeslagen? Om te voorkomen dat er een enorm vat aan conflicterende impulsen ontstaat in het brein is er de REM slaap. Tijdens het dromen in de slaap worden onderdrukte impulsen uitgeleefd op een veilige manier doordat de spieren van het lichaam die de beweging uitvoeren ontspannen worden en niet kunnen reageren op de prikkels.

Het hele proces is vergelijkbaar met parallel processing van computers, die natuurlijk een afspiegeling zijn van wat er in de natuur al was, zoals veel uitvindingen. Hoe meer informatie gelijktijdig kan worden verwerkt, hoe groter het brein, wat de theorie dat grote breinen intelligenter zijn kan verklaren. Hoe meer plek om de informatie te gelijker tijd te verwerken hoe meer mogelijkheid dit af te zetten tegen de ervaringsgeschiedenis binnen een bepaalde context. Het lijkt erop dat mensen binnen het autisme spectrum dit in meer of mindere mate minder goed kunnen. Ik schijn zelf mij ergens in het autisme spectrum te bevinden en heb moeite aan te komen, sterker nog ik val heel makkelijk af. Blijkbaar verdoe ik teveel energie met het najagen van bijzaken.

Read more

"En de mensen zouden moeten weten dat uit niets anders dan [uit de hersenen] vreugde, verrukkingen, gelach en verdriet, en verdriet,  moedeloosheid en weeklagen voortkomen. En daardoor verwerven we op een speciale manier wijsheid en kennis, en zien en horen we, en weten we wat vals en wat eerlijk is, wat slecht en wat goed is, wat zoet en wat onsmakelijk is ... en door hetzelfde orgaan worden we gek en ijlen, en angsten en verschrikkingen vallen ons aan... Al deze dingen houden we vol vanuit de hersenen, wanneer deze niet gezond zijn ... Op deze manieren ben ik van mening dat de hersenen de grootste macht over de mens uitoefenen. Dit is de tolk voor ons van die dingen die uit de lucht komen, wanneer [de hersenen] toevallig in een gezonde toestand verkeren." – Hypocrates.

Dat was lang geleden (ca. 460 v.Chr.–370 v.Chr.) in Griekenland. Vandaag de dag weten we veel meer over het menselijk brein, maar de essentie blijft min of meer hetzelfde. Deze grijze massa, dit toppunt van efficiëntie met zijn 100 miljard neuronen en 500 biljoen synapsen stuurt en begeleid ons dagelijks van seconde tot seconde zonder dat we er ons, soms, heel bewust van zijn. Helaas functioneert het brein niet altijd zo als het zou moeten, met heel vervelende gevolgen zoals psychoses, autisme, depressies en wat dies meer zij. Dit zijn natuurlijk maar stickers, in werkelijkheid zijn er processen aan de gang die soms wat extreem zijn en doorslaan in een onbedoelde richting. 

Deze blog wil vooral ideeën onder de aandacht brengen op het gebied van bewustzijn. Er komen meer blogs over het menselijk brein.
Read more