Het dal is een laagte tussen twee of meerdere bergen of hoger gelegen delen. Een dal kan een soort van oase zijn of een duistere mistige laagvlakte. Meestal wordt het ervaren als het laatste. Daar ga ik het hier over hebben. Door een dal gaan is vaak een metafoor voor een moeilijke periode doorstaan. Dit kan zijn emotioneel of mentaal, in je gevoelsleven of in je denken. Je voelt je somber, terneergeslagen of zelfs depressief. Of je loopt vast in je dromen en ideeën en komt er niet of moeilijk uit.

Psalm 23:4, verreweg de meest bekende psalm, veel gereciteerd op uitvaarten, vat het als volgt samen: “Zelfs al ga ik door een dal van diepe duisternis, ik vrees geen kwaad, want Gij zijt bij mij; uw stok en uw staf, die vertroosten mij.” Valt opvalt hier zijn de stok en de staf. De staf en de stok zijn symbolen van autoriteit, macht en waardigheid. Denk aan koningen en bijvoorbeeld herders die een kudde hoeden. In ruime zin zijn stokken en staven ook van vegetatieve oorsprong (denk aan takken) en als zodanig symbolen van de immanente kracht van de natuur. Je zou bovenstaande zin dus kunnen interpreteren als: al heb ik het moeilijk op mijn weg – door het dal – ik ben niet bang dat het verkeerd afloopt en heb hoop dat ik uit het dal zal komen door de natuur met zijn eeuwige, steeds weer herstellende cyclus als uitgangspunt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld de vier jaargetijden.

In die zin is door een dal gaan iets nieuws leren en jezelf ontwikkelen, zodat je er beter uitkomt dan je de fase inging. Het afdalen kan op zich al stress of angst geven. Naar beneden gaan is mogelijk enger dan omhoog klimmen. Het afdalen op de fiets van een steile helling kan hard gaan en zeker wanneer er dan ook nog onoverzichtelijke bochten zijn, kan dit de nodige stress opleveren. Het klimmen in de pedalen is dan weer een stuk zwaarder, maar minder beangstigend. Een ander metafoor van het afdalen in een dal is die voor de afdaling in je onbewuste. Ook dit is niet zonder gevaar, al helemaal niet voor de daarin ongeoefende persoon. Er bestaat zelfs het gevaar dat je overspoelt raakt door de, tot dan toe, onbekende inhouden van dat onbewuste. Een geloof in een steunende, helpende kracht kan dan van onmisbare betekenis zijn. Dit hoeft niet de God uit het Oude Testament te zijn. Het kan van alles zijn. Van een professional of vriend(in) in je omgeving, een waardering voor natuurkrachten of een goed boek.

Door een dal gaan kan een hachelijke onderneming zijn voor een enkeling, maar ook een uitdaging met als resultaat een wijze les. Een leuke bezigheid wordt het alleen voor het geoefende individu, die min of meer weet wat hij doet. Uiteindelijk word je dan een geoefende wandelaar voor wie de weg interessanter is dan de uiteindelijke bestemming.

Een roepende in de woestijn, je kunt er inmiddels waarschijnlijk een oase in diezelfde woestijn mee vullen. Het bekendste voorbeeld is natuurlijk dat van Johannes de Doper, een profeet. De bijbel komt in dit verband met de uitspraak: “ Ik ben de stem van een die roept in de woestijn: Maak de weg van de Heere recht, zoals Jesaja, de profeet, gesproken heeft”. Jesaja (40:3) zegt het als volgt: ”Een stem des roepende in de woestijn: Bereidt den weg des Heeren; maakt recht in de wildernis een baan voor onze God!”. Alsof er een weg is in de woestijn, denk ik dan. Of toch? Het lijkt alsof iedere geloofsheld eerst in de wildernis, oftewel de woestijn, heeft doorgebracht. Andere zeer bekende profeten en geestelijke leiders waren in dit beperkte verband bijvoorbeeld Jezus en Mozes.

Een roepende in de woestijn is iemand naar wie niet geluisterd wordt door de mensen of waar die mensen niet naar willen luisteren. De weg in de woestijn is dan de spirituele ontwikkeling die zo’n wegbereider heeft te gaan voordat hij anderen op zijn pad kan laten volgen. Jezus en Mozes zijn daar heel groot in geworden. Maar ook Boeddha en Lao Tze zijn geen onbekenden op deze plek. Mozes heeft een heel volk geleid en opgevoed in de woestijn, de ideeën van Jezus zijn uitgegroeid tot een wereldreligie van flinke omvang met een flinke vinger in de pap in de westerse wereld. Of dit ooit de bedoeling is geweest, van die zoon van een ambachtsman, valt zeer te betwijfelen.

Iedere persoon die verlicht is weet ervan, goede volgelingen zijn moeilijk te vinden. Het is duidelijk dat iemand die verlicht is, wil schijnen in kleine of grotere kring en dat doet door zijn kennis samen te vatten in woorden en misschien een leer. Daar gaat het al fout. Woorden zijn woorden, ze hebben veel kracht maar het blijven gesproken geformuleerde ideeën. Verlicht zijn heeft ook te maken met voelen, voelen dat iets is, dat iets klopt, een aanname van een verlicht idee om het idee zelf, dat volledig uitkristalliseert in jou. Het kan soms als een echt licht worden ervaren in de persoon of er omheen. Maar draag dat maar eens over. De meeste mensen begrijpen het niet of willen het niet begrijpen, wat hetzelfde is al willen horen.

Ideeën omtrent een weg roepen vaak weerstand op. Er zijn allerlei onoverzienbare consequenties en er komen allerlei, al dan niet moeilijke verantwoordelijkheden bij kijken. Ook vallen er vaak heilige huisjes om, of ze worden zelfs totaal omgeblazen. Bovendien, ik schreef het zojuist al: woorden zijn woorden. Woorden kunnen totaal verkeerd begrepen of uitgelegd worden. Dit kan komen door gebrek aan kennis of inzicht, doordat iets totaal buiten je perceptie of beleving ligt. Een andere mogelijkheid is dat dit met slechte bedoelingen gebeurt om macht, geld of andere voordelen, bijvoorbeeld het bevredigen van seksuele verlangens, te vergaren. In wezen is iedere religie, sekte, school of cult een aftreksel van een in wezen diepzinnige beleving van de ultieme waarheid.

Verlichte mensen zien die waarheid maar blijven vaak roepende in de woestijn. Het recht maken van de weg heeft voor hen zelf veel betekenis en veel duidelijk of minder duidelijke consequenties en geeft hen hopelijk een beter leven, maar of dat voor de mensen om hen heen die hun woorden moeten aanhoren ook geldt blijft een grote vraag.

Op deze mooie zonnige dag ben ik weer opnieuw naar de Amsterdamse waterleidingduinen gereisd, vooral om daar nieuwe, betere foto’s te maken van mijn favoriete vogel, de IJsvogel. Het fotograferen van vogels begon met allerlei klein spul in of vanuit tuinen, maar al snel ga ik naar grotere gebieden en gaat het om grotere vogels, zoals de Buizerd en wat later de Torenvalk. Sinds vorige zomer de IJsvogel. Een moeilijk te zien en te fotograferen klein vogeltje, zo ontzettend klein namelijk en zelden op zijn post. De ‘Alcedo atthis’, zoals het gedoopt is bovendien razendsnel wanneer het vliegt of duikt. De soortnaam atthis is mogelijk een verwijzing naar de Griekse schone ‘Atthis’ die door de Griekse dichteres Sappho werd aanbeden.

Het is een visser en vaste bezoekers van deze blog kennen het verhaaltje bij de foto op de homepage over de IJsvogel al. Het heeft grote zwarte ogen die pienter en brutaal in het rond kijken en een lange smalle snavel. Het is 16 cm hoog, zijn spanwijdte is ongeveer 25 cm en het weegt ongeveer  tussen de 34 en de 55 gram. Het is te zien in Europa, Azië en hier en daar in Noord Afrika. De IJsvogel kan een snelheid van 80 km per uur halen. Zoals gezegd is het een visser en daarin heeft het een ruime smaak,. Ik heb foto’s gezien van een IJsvogel met een vis in zijn bek die bijna tien keer groter was dan het zelf is. Dat kan natuurlijk gephotoshopt zijn, maar het zou mij niets verbazen wanneer deze kleine vogel tot grote dingen in staat is.

Deze vogel weet wat het is moeite te doen voor iets. De IJsvogel is dan een visser, maar het is geen watervogel. Het duikt met gevaar voor eigen leven daar het geen zwemvliezen, slecht vergroeide pootjes heeft en zijn veren zijn niet waterbestendig, niet vet genoeg. Daardoor blijft het niet drijven, maar kan het wel razendsnel diep duiken.

Bij de Inheemse Indianen heeft de IJsvogel de status van een krachtige magiër en sjamanistisch genezer. Bovendien worden ijsvogels gezien als boodschappers. Er is een verhaal waarin de dochter van de zon wordt ontvoerd en verstopt in de modder van de rivier. Een hele dag zochten alle mannen en wezens naar haar in de rivier, maar konden haar niet vinden. De ijsvogel was de laatste die op zoek ging. Hij blies met zijn tabakspijp over het water en gebruikte zijn magie om het water helder te maken. Toen het water helder was, doorkliefde de ijsvogel een mand, waarin het meisje verstopt zat. Hij haalde haar uit het water en bracht haar terug naar haar vader, de zon. 

In het verhaal over de Ark van Noach speelt  de IJsvogel de rol van verkenner, het is een van de eerste vogels die wordt uitgezonden om land te zoeken, na de duiven. De IJsvogel komt niet terug, het is zo blij vrij te zijn en hoog te kunnen vliegen na jaren van gevangenschap, dat het de ark en zijn missie vergeet. In het Christendom is de IJsvogel dan ook het symbool van vergeetachtigheid en boetedoening.

Zo is er toch nog een blog na een dag reizen en fotograferen, een aanvulling op wat er al op de blogpagina staat over deze wel heel bijzondere vogel die de blikvanger van deze blog is.

Gisteren heb ik in de doka gewerkt aan het afdrukken van een negatief met daarop een foto van drie lelies. De lelie behoort to de kruidachtige planten. Een kruidachtige plant is een vaatplant die geen of nauwelijks diktegroei kent. Kruidachtige planten hebben dus geen stam, stengels of takken die dikker worden terwijl de plant overwintert. Kruidachtig wil niet zeggen kruid, zoals er tuinkruiden zijn. Er zijn meer dan honderd soorten, die voornamelijk op het Noordelijk halfrond groeien. In China worden de soorten met eetbare bollen gegeten, terwijl de lelie voor bijvoorbeeld katten dodelijk is.

De lilium, de  Aziatische variant en de in Nederland meest voorkomende, groeit ook in Europa en Amerika. De lelie is vervuld van symboliek. Ze staat voor beminnelijkheid, liefde, vruchtbaarheid, vrouwelijkheid, vergankelijkheid, zuiverheid en eenheid. De witte lelie, die ik heb gefotografeerd staat symbool voor maagdelijkheid en zuiverheid, vooral onder christenen. De lelie is namelijk vaak te zien als religieus symbool in combinatie met de maagd Maria. Jezus zegt over bloemen: en waarom maken jullie je zorgen over kleren? Kijk eens naar de bloemen in het gras. Kijk hoe ze groeien. Ze werken niet en weven niet. Maar Ik zeg jullie dat zelfs koning Salomo met al zijn rijkdom er niet zo schitterend uitzag als die bloemen. Het gras staat er maar één dag, want morgen wordt het als brandstof in de oven gegooid. Toch kleedt God dat gras zó mooi met bloemen aan. Dan zal Hij jullie toch zeker óók aankleden? Wat is jullie geloof toch klein! Mattheüs 6.

Op internet kwam ik een analogie tegen tussen het huis van God van Moslims en de zonnebloem en in China belichamen bloemen schoonheid, deugdzaamheid, integriteit, moed, puurheid en hoop. Ook staan zij in China symbool voor seizoenen en maanden. In de Chinese cultuur is er ook het geloof dat lelies zonen te brengen in een familie. Ook in China worden ze, net als in Nederland, aan vrouwen gegeven op bruiloften. Al lang geleden in oude culturen was de lelie het symbool van het licht, de vrede en wedergeboorte. In het oude Judea was zij het symbool van de stam van Juda. Daar staat tegenover dat de stamper van de lelie als een fallus symbool wordt gezien en wat ik ook wel hoor als de bloem van de dood omdat hij op begrafenissen te zien is.

Een bloem of kruidenachtige, met vele mogelijkheden, die lelie en dan vooral de witte. Voor mij staat zij voornamelijk symbool voor schoonheid en puurheid en is zij een dankbaar object om te fotograferen.